Үржлийн эмгэг, даавар судлалын лаборатори

Үйл ажиллагаа

Тус лаборатори нь мал, амьтны нөхөн үржихүйн эмгэгийн шалтгааныг судлан, тэдгээрээс сэргийлэх, эмчлэх арга боловсруулах, монгол орны түүхий эдэд түшиглэсэн импортыг орлох эм, бэлдмэлийн технологийн судалгаа болон мал, амьтны дааврын судалгаа гэсэн үндсэн чиглэлтэй.

• Мал, амьтны нөхөн үржихүйн эмгэгийн судалгаа, шинжилгээ
• Мал, амьтанд зориулсан эм, тэжээлийн нэмэлт бэлдмэлийн технологийн судалгаа
• Мал, амьтны дааврын судалгаа
• Орон нутгийн малын эмч нарт сургалт явуулж судалгааны ажлын үр дүнд бий болсон оношлогоо, эмчилгээ сэргийлэлтийн шинэ аргыг үйлдвэрлэлд нэвтрүүлэх
• Мал эмнэлэг, биологи, биохимийн чиглэлээр дээд боловсрол эзэмшигчдэд сургалт, судалгаа арга зүйн мэргэжлийн дэмжлэг үзүүлэх

Төслүүд

• "Малын үржлийн эрхтний эмгэгийг анагаах, сэргийлэх биобэлдмэлүүдийн үндэсний дэвшилтэт технологи" шинжлэх ухаан технологийн төсөл (2005-2007 он), Удирдагч П.Энхтуяа
• "Фермерийн нөхцөлд саалийн үнээний үржлийн эрхтний эмгэгээс сэргийлэх арга замууд ба дааврын бэлдмэлийн зохистой хэрэглээ" Канадын хөдөөгийн хөгжлийг дэмжих төсөл (2007 он), Удирдагч П.Энхтуяа
• "Монгол адууны ингибин дааврын судалгаа" онлын суурь судалгааны төсөл (2010-2012 он)
• "Биогеоценозын хамаарал бүхий өвчний оношлогоо, эм бэлдмэлийн технологи" шинжлэх ухаан технологийн төсөл (2011-2013 он), Удирдагч Я.Ганболд
• "Үхрийн эрчимжсэн аж ахуйд үзүүлэх мал эмнэлгийн үйлчилгээг сайжруулах боломж" хамтарсан төсөл JICA-ийн санхүүжиллтэй (2016-2017 он), Удирдагч С.Ганбат
• "Малын халдваргүй өвчнөөс эрүүлжүүлж, ашиг шимийг нэмэгдүүлэх эм, бэлдмэлийн технологи" Шинжлэн ухаан технологийн төсөл (2012-2015 он), Удирдагч Я.Ганболд
• "Мал амьтны эхэсээс биоидэвхт пептид ялган авах судалгаа" Монгол-Хятадын хамтарсан төсөл (2015-2018 он), Удирдагч Ц.Долгорсүрэн
• "Малын тэсвэрт чанарыг дээшлүүлэх, дархлаа тэтгэх, мах сүүний гарц нэмэгдүүлэх шинэ бэлдмэлийн технологи, малын гаралтай хүнсний бүтээгдэхүүний эмийн үлдэгдэл шалгах арга аргачлал, жишиг лаборатори" шинжлэх ухаан технологийн төсөл (2017-2019 он), Удирдагч П.Болормаа
• "Бэлчээрийн болон байран маллагаатай мал, амьтны бодисын солилцоог дэмжих эмчилгээ, сэргийлэлтийн бэлдмэлийн шинэ технологи" шинжлэх ухаан технологийн төсөл (2018-2021 он), Удирдагч Т.Энх-Оюун
• "Органик мал аж ахуйд хэрэглэх байгалийн гаралтай шинэ эм, бэлдмэлийн технологи" шинжлэх ухаан технологийн төсөл (2019-2021 он), Удирдагч Ч.Цэвгэдорж

Судлаачид

Одоо тус лаборатори нь Мал эмнэлгийн ухааны доктор 2, Магистр 1, Магистрант 2 нийт 5 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллаж байна.

• Долгорсүрэн, Доктор (PhD), Лабораторийн эрхлэгч, эрдэм шинжилгээний дэд ажилтан
• Ч. Цэвгэдорж, Доктор (PhD), эрдэм шинжилгээний дэд ажилтан
• Н. Лхагвасүрэн, Магистр, эрдэм шинжилгээний дадлагажигч ажилтан
• С. Үен, Магистрант, эрдэм шинжилгээний дадлагажигч ажилтан
• Н. Гүнгэрэгбат, Магистрант, эрдэм шинжилгээний дадлагажигч ажилтан

Ахмад үеийн судлаачид

• Жамбалсүрэнгийн ПҮРЭВЖАВ, Мал эмнэлгийн ухааны боловсролын доктор, ХААИС-ийн хүндэт профессор, Эрдэм шинжилгээний тэргүүлэх ажилтан, Лабораторийн эрхлэгч, Эрдэмтэн нарийн бичгийн дарга (1961-2009 онд ажиллаж байсан)
• Цэрэнжавын ДОНРОВ ХААИС-ийн Хүндэт доктор, Эрдэм шинжилгээний ажилтан, Биоцехийн дарга, (1965-1999 онд ажиллаж байсан)
• Лувсаншаравын ЦЭДЭНДОРЖ Мал эмнэлгийн ухааны боловсролын доктор, Эрдэм шинжилгээний ажилтан, лабораторийн эрхлэгч, төслийн удирдагч (1972-2002 онд ажиллаж байсан)
• Пүрэвжавын ЭНХТУЯА, Шинжлэх ухааны доктор, дэд профессор, Эрдэм шинжилгээний тэргүүлэх ажилтан, Лабораторийн эрхлэгч (1982-2016 онд ажиллаж байсан)
• Дагдаагийн БАТСАЙХАН, Мал эмнэлгийн ухааны боловсролын доктор, Эрдэм шинжилгээний ажилтан, лабораторийн эрхлэгч (1984-2017 онд ажиллаж байсан)

Лабораторийн судалгааны чадавх

• Мал, амьтны эд эрхтэн, дайвар бүтээгдэхүүн болон эхэсээс уураг, пептид ялган авах, шинж чанарыг тодорхойлох
• Мал амьтны цус, шүлс, сүү, сүүн бүтээгдэхүүнд төрөл бүрийн даавар, дааврын үлдэгдэл тодорхойлох
• Ургамлаас биологийн идэвхт бодис ялгах
• Эрдсийн гаралтай түүхий эдэд боловсруулалт хийх, цэвэршүүлэх

Түүхэн замнал

• 1960 оноос Үнээний сувайралгын шалтгаан судлах экспедици байгуулагдсан нь тус лабораторийн суурийг тавьсан
• 1961 оноос Мал аж ахуйн хүрээлэн байгуулагдахад Мал эмнэлгийн салбарын үндсэн нэгж болж шилжсэн.
• 1963 оноос Малын үргүйдэл, төлийн өвчин судлалын сектор” нэртэй болгож үйл ажиллагаагааны зорилго хүрээг өргөтгөсөн.
• 1987 онд “Малын үргүйдэл, даавар судлалын лаборатори” бие даасан нэгж болгон байгуулагдсан.
• 1990 оноос “Үржлийн эмгэг, даавар судлалын лаборатори” нэртэйгээр одоог хүртэл ажиллаж байна.